Afhaalmaaltijd op? Lever de verpakking weer in!

Gepubliceerd op 22 juni 2020

Tijdens de coronacrisis halen we meer maaltijden af dan ooit. Al die afhaalmaaltijden zitten in bakjes die na één keer gebruiken in de prullenbak belanden. Heel belastend voor het milieu. Dat kan ook anders: je kunt ze ook hergebruiken. Ozarka en PackBack bieden dit soort duurzame bakjes aan, inclusief een volledige dienst eromheen.

We kennen allemaal de verontrustende beelden van kilo’s plastic drijvend in de oceaan. Medeoprichter Beth Massa van Ozarka begon zich uit persoonlijke interesse te verdiepen in de plasticsoep. Hoe meer ze ervan af wist, hoe bezorgder ze werd. “Op den duur wist ik er zoveel vanaf, dat ik me verantwoordelijk voelde er iets tegen te doen”, vertelt ze. “Plastic verpakkingen zijn een van de grootste vervuilers van de oceanen. Daarom wilden mijn partner Michael en ik ons daarop concentreren. We hebben beiden onze baan opgezegd en zijn in 2017 operationeel gegaan met Ozarka.”

Toch niet zo duurzaam

Wat is nou écht duurzaam? Het is niet altijd even duidelijk of makkelijk, ook niet in de wereld van de verpakkingen. Tine Bakia, oprichter van PackBack, dacht jarenlang dat biologisch afbreekbare verpakkingen duurzaam waren. Ze had tijdens haar studie een sociale onderneming in muffins die zo werden verpakt. Ze ging ervan uit dat ze een duurzaam product aanbood. Later kwam ze erachter dat deze verpakkingen ook in de verbrandingsoven terecht komen. “Ik ben toen gaan nadenken over een duurzaam alternatief. We delen tegenwoordig van alles: fietsen, auto’s, boormachines. Waarom geen verpakkingen? Zo ben ik op het idee van PackBack gekomen. We zijn op 1 juni 2020 met onze pilot gestart.”

Statiegeld

Het businessmodel van Ozarka en PackBack komt grofweg op hetzelfde neer. Ze richten zich voornamelijk op restaurants met een afhaalservice. Klanten bestellen een maaltijd via een app of website en kunnen daar voor een duurzame, herbruikbare verpakking kiezen. Als ze de verpakking weer inleveren, krijgen ze hun statiegeld terug. Na gebruik worden de bakjes professioneel gereinigd. De restaurants betalen een bedrag per gebruik. Volgens Bakia en Massa zijn de bakjes even duur als biobased plastic voor eenmalig gebruik. Om hun product te promoten zetten beiden in op social media, zowel om restaurants als hun klanten te bereiken. Ook geven ze veel presentaties. PackBack doet daarnaast weleens mee aan ‘challenges’, zoals onlangs met Kraak de Crisis.

Meest duurzame oplossing

Beide ondernemers kozen voor bakjes van polypropyleen (PP). Een stevig kunststof met veel voordelen: het gaat lang mee, is geschikt voor magnetron en vriezer en licht in gewicht. Ozarka biedt daarnaast ook siliconen bakjes en glazen kommen aan, waar Poké Perfect bijvoorbeeld gebruik van maakt. Als de PP-bakjes niet meer bruikbaar zijn, worden ze gedowncycled in andere kunststof producten. Helaas kunnen er (nog) geen nieuwe bakjes van worden gemaakt, omdat het gerecyclede materiaal niet voldoet aan de eisen voor voedselveiligheid.

De perfecte duurzame verpakking bestaat niet, zegt Massa. “Je kunt afval niet helemaal voorkomen. Zeker als je in de hele life cycle duikt, wordt het duurzaamheidsvraagstuk heel complex. De logistiek en reinigingsinstallaties stoten ook CO2 uit. We gaan dus voor de meest duurzame optie en dat is hergebruik.”

Meer interesse door corona

De vraag naar hun product is gegroeid door de coronacrisis. Tegelijkertijd maken sommige klanten zich zorgen over de hygiëne. Bakia: “De bakjes worden professioneel gereinigd. Zolang ook de bezorger zich aan de richtlijnen houdt, is er geen indicatie dat herbruikbare verpakkingen daadwerkelijk het risico op besmetting vergroten.” Sinds de coronacrisis nemen meer restaurants contact met ons op. Vooral kwaliteitsrestaurants die voor het eerst afhaalmaaltijden aanbieden en dat graag doen in een mooie, duurzame verpakking.” Ook Massa zag de vraag groeien en merkte tegelijkertijd de (onterechte) angst op voor zbesmetting. Met Ozarka had ze deze zomer willen uitbreiden naar festivals. Door de crisis heeft ze de focus moeten verleggen naar bezorgmaaltijden en catering.

Hyperlokaal

Bakia vindt de logistiek de grootste uitdaging. “Wij halen de gebruikte bakjes op met elektrisch vervoer en fietsen. Liever nog maken we gebruik van bestaande distributiekanalen, zoals bezorgers van PostNL. Daarnaast willen we de optie bieden om de bakjes zelf ergens in te leveren, op een plek waar je toch al komt. Dat scheelt transportuitstoot. We zijn nu met supermarkten in gesprek.” Massa ervaart de logistiek ook als een van de knelpunten. “Het moet hyperlokaal zijn om duurzaam te blijven. Bovendien is het een uitdaging om de bakjes van iedereen terug te krijgen. Daarom willen we het zo makkelijk en prettig mogelijk maken. Ik zie het als de verantwoordelijkheid van Ozarka om duurzaam gedrag in de hand te werken.”

Massa komt oorspronkelijk uit Seattle. Ze vindt Nederland het perfecte land om een innovatieve onderneming als Ozarka te starten. “Nederland is klein – wat handig is voor pilots – welvarend, open en vooruitstrevend. Het is ook handig dat Nederlanders zo direct zijn, we hebben veel aan hun feedback gehad. Nederland is een voorbeeld voor andere landen in deze markt. Ik ben er trots op dat ik daaraan kan bijdragen.”


Foto PackBack

Packback

Ozarka takeaway boxes

Verpakkingen voor afhaal/bezorg maaltijden van Ozarka