Verslag 2e minisymposium Slimme logistiek bedrijfsafval

Op woensdag 27 november 2019 vond het 2e minisymposium Slimme logistiek bedrijfsafval plaats in Utrecht. Voor de tweede maal stond het onderwerp inzamelen van bedrijfsafval centraal en dan vooral de vraag: hoe kan dit zo slim, schoon en efficiënt mogelijk?

Doel van het symposium: uitwisselen van kennis over het onderwerp en het leggen van contacten. Met circa 75 professionals vanuit publieke en private inzamelaars, gemeenten, start-ups, gebiedsmanagers, MKB-organisaties en logistieke experts was het een drukbezochte bijeenkomst waar volop contacten werden gelegd voor het delen van kennis.

White label inzamelvoertuig

Na een korte opening van dagvoorzitter Gijs Langeveld waarbij het belang voor slimme logistiek voor zowel afvalscheiding als leefomgeving werd benadrukt, was het woord aan Iwan te Winkel van Suez. Iwan lichtte het White Label-concept toe dat Suez met partners in o.a. in Haarlem en Gouda heeft uitgerold. Hierbij werken verschillende inzamelaars samen om met een gedeeld (‘white label’) inzamelvoertuig de inzameling te verzorgen, terwijl iedere inzamelaar zijn eigen klanten behoudt. De resultaten van de initiatieven in Haarlem en Gouda zorgen voor minder uitstoot en minder congestie, terwijl de efficiëntie verbeterd wordt. Belangrijke voorwaarde hierbij is dat de concurrentie in stand blijft en dat er geen prijsafspraken gemaakt worden. Met een software-oplossing aan de ‘achterkant’ is dit voor de initiatieven gelukt. Volgens Suez is het nu zaak om deze software verder te ontwikkelen zodat het model ook breder in Nederland toegepast kan worden.

Samenwerking tussen bedrijven

Hierna lichtte Filip van Assche van OVAM (Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij) toe hoe in Vlaanderen vanuit de overheid wordt geprobeerd om de inzameling van bedrijfsafval efficiënter te maken en tegelijkertijd meer afvalscheiding en recycling mogelijk te maken. Anders dan bij ‘white label’ ligt de nadruk niet bij samenwerking tussen inzamelaars, maar tussen bedrijven (ontdoeners van afval). Een uitgebreide studie die OVAM heeft laten uitvoeren laat zien dat in vrijwel alle scenario’s waarin bedrijven op bedrijventerreinen samenwerken, er financieel voordeel is voor de samenwerkende bedrijven en tegelijk meer afvalscheiding plaatsvindt. Samenwerking kan bijvoorbeeld gebeuren door het collectief inkopen van een inzamelcontract of door een gedeelde brengvoorziening in te richten op een bedrijventerrein. Op deze manier is er ook een inzamelsysteem voor incidentele of in kleine hoeveelheden voorkomende afvalstoffen, zoals bijvoorbeeld piepschuim. De gedeelde brengvoorziening zou bemand kunnen worden door werknemers met afstand tot de arbeidsmarkt, zodat de initiatieven ook een sociaal doel hebben. Investeringen in collectieve voorzieningen en dienstverlening zijn volgens de studie naar verwachting binnen een jaar terug te verdienen, mits alle bedrijven op bedrijventerreinen participeren.

Update initiatieven 2018

Daarna was het tijd voor een terugblik naar het minisymposium van vorig jaar. Een aantal sprekers van vorig jaar gaven een korte update over de ontwikkelingen rondom hun initiatief. Zo gaf GroenCollect aan dat ze met hun initiatief voor de inzameling van gft-afval en swill hard aan het groeien zijn en gaf Renewi een update over de ontwikkelingen van het green collecting-initiatief in Haarlem. Als laatste lichtte de gemeente Amsterdam de stand van zaken rondom het afvalexperiment in de Negen Straatjes toe. De aanbesteding hiervoor is mislukt, maar Amsterdam roept marktpartijen op om mee te denken om het vervolg alsnog een succes te maken.

Integraal mobiliteitsconcept

Na de pauze was het podium voor Gerhard Schoonvelde van de gemeente Utrecht. Gerhard vertelde over de ontwikkeling van de nieuwe hoogbouwwijk Beurskwartier, nabij Utrecht Centraal en de binnenstad. Om in dit drukke deel van de stad nieuwe ontwikkelingen een plek te kunnen geven, is goed nadenken over een slim en integraal mobiliteitsconcept vereist. Gerhard lichtte toe dat in de plannen voor het Beurskwartier de inzameling van afval een essentieel onderdeel is. Dit in tegenstelling tot veel andere gebiedsontwikkelingsplannen, waarbij afval vaak pas aan het einde van het traject in beeld komt. In Utrecht gaat het zowel om plannen voor zowel huishoudelijk als bedrijfsafval, omdat deze beide in het gebied vrij zullen komen. De gemeente heeft nu een uitvraag aan de markt gedaan, waarin het best passende collectieve serviceconcept voor logistiek inclusief afval en grondstoffen ontwikkeld wordt. Hierbij wordt gedacht aan elektrische retourlogistiek, eventueel via een ondergronds transportnetwerk. Een interessante ontwikkeling, die illustreert hoe gemeenten grip proberen te krijgen op de logistieke uitdagingen rondom (bedrijfs)afval.

Afvalstromen worden product

Daarna stond Steven Keulemans van de Clique op het programma. De Clique zamelt in Utrecht met name bij horecabedrijven verschillende afvalstromen in die lokaal en nationaal verwerkt worden tot producten. Deze producten worden zoveel mogelijk weer bij klanten afgezet. Service richting klanten is een belangrijk aspect voor de Clique. Zo krijgen klanten advies en middelen om in hun bedrijf (met vaak weinig ruimte) toch goed afval te kunnen scheiden. Ingezameld wordt met elektrische bakfietsen om de service fijnmazig en hoogfrequent te kunnen aanbieden. De logistiek (het inzamelen) wordt niet als ‘core business’ beschouwd maar als noodzakelijk middel om toegang tot de grondstoffen in het bedrijfsafval te kunnen krijgen. Hiermee onderscheidt de Clique zich als start-up van de meer traditionele inzamelbedrijven.

Slimme logistiek

Als laatste had Marijn Teernstra van Rijkswaterstaat het woord. Marijn lichtte nogmaals de doelen van het minisymposium toe, namelijk kennisdeling en het leggen van contacten. Daarnaast vertelde hij over actiepunten die Rijkswaterstaat uitvoert rondom het onderwerp slimme logistiek van bedrijfsafval. Slimme logistiek wordt als een van de randvoorwaarden gezien voor een meer circulaire KWD-sector (kantoren, winkels, diensten). Daarom heeft Rijkswaterstaat binnen het programma VANG Buitenshuis uitvoerig onderzoek gedaan naar de knelpunten, mogelijke oplossingsrichtingen en mogelijkheden voor opschaling. In overleg met stakeholders wordt op dit moment bekeken welke oplossingsrichtingen op dit moment kansrijk zijn. De opkomst op het minisymposium vandaag en de talrijke initiatieven tonen aan dat het onderwerp meer dan ooit in de belangstelling staat.

Download de publicatie:
Focus op slimme logistiek bedrijfsafval : diverse initiatieven beschreven