R-ladder met strategieën van circulariteit

Bron: Hanemaaijer, A. et al. (2023), Integrale Circulaire Economie Rapportage 2023, Den Haag: PBL.

Tekstuele uitleg van de afbeelding:

Radicaal minder en efficiënter grondstoffen gebruiken is in beginsel op vier manieren te realiseren. In een schematisch overzicht zijn deze vier categorieën weergegeven door pijlen rondom 'gebruik' als centrale punt.

De vier categorieën zijn:

1. Narrow the loop: Minder grondstoffen gebruiken door van producten af te zien. Hieronder valt:

R1, Afzien van producten of producten intensiever gebruiken. Oftewel refuse en rethink.

R2, Producten efficienter fabriceren of efficienter maken in het gebruik. Oftewel reduce.

2. Slow the loop: Langer en intensiever gebruiken van producten en onderdelen door hergebruik (reuse) en reparatie (repair en remanufacturing); dit vertraagt de vraag naar nieuwe grondstoffen. Hieronder valt:

R3, Hergebruik van een product. Oftewel reuse.

R4, Reparatie en en hergebruik van productieonderdelen. Oftewel repair en remanufacturing.

3. Close the loop: Het sluiten van de kringloop door het wegnemen van ‘lekkages’ en ongewenste materialen, recycling van materialen, zodat er alleen niet herbruikbaar afval wordt verbrand of gestort én er minder nieuwe grondstoffen nodig zijn door de inzet van secundair materiaal. Hieronder valt:

R5, Verwerken en hergebruiken van materialen. Oftewel recycling.

4. Substitutie van eindige grondstoffen door hernieuwbare grondstoffen (zoals biogrondstoffen) of alternatieve primaire grondstoffen met minder milieudruk.

De laatste R op de ladder valt niet onder een van deze vier categorieen. Dit is R6, Energie terugwinnen uit materialen. Oftewel recover.

Helemaal boven deze vier categorieën staat nog apart vermeld: innovatie in: productontwerp, technologie en businessmodel.

De vier categorieën van handelingsopties kenmerken de circulaire economie.