Hoe maak je een circulaire organisatie duurzamer?

Dat er heel veel textiel wordt weggegooid weten veel mensen. Wat dat in de praktijk betekent zie je in de grote loodsen van deze textiel inzamelaar en -sorteerder.

In zeer hoog tempo worden hier door zo’n 50 gemotiveerde collega’s miljoenen kilo’s per jaar verwerkt. Waarbij het droge textiel gescheiden wordt van het natte textiel en afval. Want ja, helaas komt er in de textielbakken ook veel afval terecht, zoals papier en huisvuil. Bovendien komt een deel van het textiel – zoals gezegd - nat binnen. Dit komt doordat de klep op de inzamelbak open wordt gelaten of bakken lek zijn (met name bij ondergrondse containers). Of omdat de bestrating schuin is waardoor water naar binnen loopt. Er is geprobeerd het textiel te drogen, bijvoorbeeld door dit op te hangen, maar de volumes zijn groot. Dit maakt de droogopties beperkt. Hierdoor komt nat textiel nu meestal ook in het restafval terecht. In totaal is het restafval ongeveer 7% van de afvalstroom. Van deze 7% restafval is 2% nat textiel.

Spotlight! Uiteindelijk draait het bij circulaire bedrijfsvoering om zero waste en dus moet elk stuk afval een waarde krijgen.

In de visie van de organisatie staat dat voor textiel, en het liefst ook voor al het andere afval, een nieuwe oplossing gevonden moet worden. Het liefst levert deze nieuwe bestemming afzet op en anders zo veel mogelijk kostenneutraal. Helaas is dat in nog niet in alle gevallen mogelijk. Zeker omdat er geen ruimte is voor de opslag van grondstoffen.

Duurzaam proces, nu nog een duurzame bedrijfsvoering

Het primaire proces van het bedrijf is gericht op duurzaamheid en circulariteit. De organisatie wil daarom ook in de interne bedrijfsvoering en de panden stappen zetten op dit vlak. Bijvoorbeeld door het gebruik van wegwerpkoffiebekertjes terug te dringen. Er moeten daarbij nog wel uitdagingen overwonnen worden. Zo moet er intern gewerkt worden aan meer kennis over verduurzaming, zodat duurzaamheid meer in het DNA van de medewerkers verankerd raakt.

Inzicht: Als duurzaamheid onderdeel is van je product, is het bijna een verplichting om ook je eigen bedrijfsvoering duurzaam te maken.

Het beperken of verkoopbaar maken van afval en de verduurzaming van de bedrijfsvoering; bij deze twee uitdagingen kan de textielsorteerder wel een duwtje gebruiken. Dat laatste ook omdat het passend is voor een bedrijf dat duurzaamheid hoog in het vaandel heeft en de ambitie heeft om ook zelf duurzamer te werken.

Droog verhaal over nat textiel

Bij een ‘safari’ in een bedrijf kijk je met een frisse blik naar alles wat er gebeurt en hoe alles is ingericht. Daardoor zie je altijd zaken die de medewerkers zelf niet (meer) zien. Tijdens de safari werd gesproken met medewerkers over wat zij denken wat beter kan en waar zij kansen zien voor het uitsorteren van waardevolle grondstoffen. Alles wat binnenkomt gaat immers door hun handen. Hierbij ontstond het idee om het natte textiel binnen het bedrijf te drogen. Daar wordt nu al mee geëxperimenteerd. Het is de vraag wie hiervoor verantwoordelijk wordt, of het drogen van de textiel snel en efficiënt genoeg is en of het daarmee wel rendabel is. Het gaat immers om grote hoeveelheden textiel en het moet ook in het sorteerproces passen.

Inzicht: Om iedereen mee te krijgen is het goed om elke nieuwe maatregel met de medewerkers te bespreken en eventuele barrières weg te nemen.

We gaan voor betere inzamelbakken

Aan de voorkant bij de inzamelbakken lijkt het in elk geval zeer waarschijnlijk dat er winst te behalen is. Als de textielinzamelaar- en sorteerder ervoor kan zorgen dat er minder afval in de bakken komt, dan valt er ook minder afval uiteindelijk af te voeren. Er zijn hierbij een aantal knoppen waar ze aan kunnen draaien. Verder kan de verduurzaming van de bedrijfsvoering worden doorgezet met kleine stapjes. Zo zijn de wegwerpkoffiebekertjes sinds 1 januari 2024 verdwenen en wordt het bedrijfsafval nu al zorgvuldig gescheiden. Door elke nieuwe maatregel met de medewerkers te bespreken neemt de organisatie eventuele barrières hierbij weg.

Op weg naar 1 procent

De textielinzamelaar- en sorteerder heeft als stip op de horizon 1% restafval in 2030.  Om hier te komen, wordt gestart met een aantal belangrijke zaken.

De organisatie gaat inzichtelijk maken welke afvalstromen er zijn en hoe groot deze stromen zijn: in omvang en percentage van de totale stroom. Op basis van de gevonden resultaten worden afnemers gezocht voor de verschillende stromen. In eerste instantie om deze stromen zonder kosten kwijt te raken en in de toekomst om er geld aan te verdienen.

Het is belangrijk om hier alle belanghebbenden bij te betrekken: gemeentes, de bouwers van de inzamelbakken, KPI-houders (Key Performance Indicator) en interne projectgroepen. Om hen mee te krijgen, moeten de plannen van A tot Z kloppen. Niet alleen op papier, maar ook in de praktijk. Uiteindelijk draait het bij stappen naar circulaire bedrijfsvoering om zo min mogelijk afval en dus moet elk stuk afval een waarde krijgen.